Trong quan hệ hôn nhân và gia đình, việc chồng hoặc vợ bị mất tích đã ảnh hưởng tới quan hệ vợ chồng và các thành viên trong gia đình. Để tạo điều kiện cho các chủ thể này tham gia vào các quan hệ xã hội có liên quan đến người mất tích, Điều 68 Bộ luật dân sự 2015 quy định các sự kiện pháp lý để coi là một người bị mất tích như sau:

  “1. Khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

  3. Quyết định của Tòa án tuyên bố một người mất tích phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người bị tuyên” 

  Khoản 2 Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2015 quy định: “Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn”.

  Công văn số 01/2017/GĐ-TANDTC ngày 07/4/2017 của TANDTC về việc giải đáp một số vấn đề nghiệp vụ đã đưa ra hướng dẫn như sau:

  Khoản 1, 2 Điều 68 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: Khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

  Thời hạn 02 năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

  Trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích xin ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình căn cứ vào khoản 2 Điều 56 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014.

  Như vậy, Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ án ly hôn sau khi quyết định của Tòa án tuyên bố người vợ hoặc chồng mất tích có hiệu lực pháp luật. Căn cứ vào quy định pháp luật và đơn yêu cầu xin ly hôn của người có chồng hoặc vợ bị mất tích, Tòa án xem xét, giải quyết cho ly hôn.

Luật gia – Phan Gia Ngọc